بررسی و نقد دیدگاه گوتلوب فرگه پیرامون معنی و مصداق

در بحث از تمایز sense از مدلول (reference)، اگر چه بحثهائی را در زمینه معرفت شناسی ملاحضه می کنیم، اما به نظر می رسد انگیزه اصلی فرگه ارائه نظریه ای در معناداری بوده است ، هر چند بیان صریحی از این نظریه را در آثار وی ملاحضه نمی کنیم. فرگه فیلسوفی رئالیست بوده است و نظریه وی رد مورد sense و مدلول نیز رئالیستی می باشد. sense مستقل از زبان و ادراک کننده زبان وجود دارد، اما در قالب الفاظ بیان شده و شامل نحوه معرفی نمائی مدلول می باشد. لفظ از طریق بیان senes است که میتواند بر مدلولی دلالت داشته باشد. برداشت من از نظریه فرگه آنست که معنای یک لفظ عبارتست از sense بانضمام مدلول مربوط به آن لفظ. فرگه معتقد است تناظری بین الفاظ و sense و مدلول آنها وجود دارد، باین معنی که متناسب با الفاظ اشباع شده و اشباع ناشده، sense و مدلول اشباع شده و اشباع ناشده وجود دارد. بنظر می رسد نمی توان توجیه مناسبی را برای اشباع نبودن senes محمول ارائه داد. همچنین استدلالی مکفی برای اینکه جمله مدلول داشته باشد و مدلول آن نیز یکی از مقادیر حقیقی باشد از طرف فرگه ارائه نشده است ، اما ملاحظات وی در این خصوص می تواند معقول باشد، زیرا بین جمله های خبری و اسامی خاص از جهات منطقی و زبانی مشابهت هائی وجود دارد، علی الخصوص که اسم خاص بودن جمله برای فرگه این خاصیت را داشته است که بتواند قواعد منطق محمولات درجه اول را در مورد منطق احکام اعمال کند. با برداشت مذکور از نظریه معناداری فرگه، چگونگی ارزش معرفتی جمله های اینهمانی نظیر "ab" (در صورتی که درست باشد و "a" و "b" اسامی خاص باشند) و نیز درستی جمله هائی نظیر" پگاسوس وجود ندارد" توجیه مناسبی خواهند داشت . همچنین این نظریه توجیه مناسبی را در مورد جمله های نظیر "پادشاه کنونی فرانسه طاس است "ارائه داده و آنها را فاقد مقدار حقیقی می داند بطوری که این امر ناقض قانون طرد شق ثالث نخواهد بود، زیرا این گونه جمله ها فاقد معنی می باشند در حالیکه قانون مذکور در مورد جمله های معنادار صادق است . نظریه فرگه در مورد senes غیر مستقیم توجیه مناسبی را از معنای یک عبارت در متنهای گرایشی ارائه می دهد، اما این نظریه دیگر فرگه مبنی بر اینکه نحوه معرفی نمائی مدلول مندرج senes می باشد و نیز این نظریه که senes یک عبارت را میتوان عینا به زبان دیگری ترجمه کرد چندان سازگار نمی باشد. اشکالات در مورد نظریه فرگه در مورد senes و مدلول اسامی خاص و جمله های خبری قابل دفع می باشد. همچنین نظر وی در مورد senes اسم خاص در زبان طبیعی (و نه در زبان استدلالی) می تواند با نظریه دسته ای (cluster)، بنا به تفسیر معرفت شناختی از آن، سازگار باشد.